San Gimignano

San Gimignano [wym. san dżiminiano] znajduje się w prowincji Siena, w środkowej Toskanii. To piękne, bardzo charakterystyczne, stare, średniowieczne miasto otoczone murami. Położone jest na wzgórzu wysokim na 334 m, górując ponad doliną Elsy (Val d’Elsa). Jego specyfika wynika z mnogości wysokich, starych wież, widocznych z dużej odległości od miasta. Historyczne centrum znajduje się na liście Światowego Dziedzictwa UNESCO.

Najwygodniejszy dojazd samochodem odbywa się drogą szybkiego ruchu Siena-Firenze ("SI-FI"), zjazd w Poggibonsi Nord i kierować się należy na San Gimignano. Dystans z Florencji to ok. 50 km, ze Sieny ok. 40 km.

Przewidując sporo zainteresowanie miastem, wokół niego, poza murami przygotowano kilka parkingów, oczywiście płatnych. Są one ponumerowane. Jeśli pierwszy (P1) jest pełen i kolejny także, nie przejmujcie się, tylko jedźcie dalej wokół miasta. Pod koniec jest spory parking (P3) z kilkoma poziomami na zboczu wzgórza i tam się jeszcze daje znaleźć wolne miejsce. Parkingi są płatne po 2 €/h.

Przy okazji informacja ws codziennych zakupów. Jeśli mieszkacie w pobliżu San Gimignano, to większe zakupy warto robić z supermarkecie Pam w Poggibonsi. To, jak na lokalne warunki, duży obiekt z szerokim wyborem artykułów i rozsądnymi cenami. Jest otwarty także w niedzielę, w godz. 08:00-20:00. Ma to duże znaczenie dla turystów przyjeżdżających w sobotę i chcących się zaopatrzyć w pożywienie i inne niezbędne produkty. Sklep jest zlokalizowany przy rondzie, właściwie obok dwóch rond de facto poza samym Poggibonsi, przy drodze na trasę szybkiego ruchu Si-Fi, do zjazdu Poggibonsi Nord. Przebiega tamtędy droga SS429/SR429. Przez rondo koło Pam jedziecie do San Gimignano, trudno nie zauważyć.

Założone w III w. p.n.e. przez Etrusków jako mała wioska. Zapisy historyczne sięgają X w. kiedy miasto przyjęło imię świętego biskupa Modeny – Geminianusa (włoskie formy nazwiska: San Geminiano, San Gimignano lub San Gemignano), który w cudowny sposób ochronił Modenę przed atakiem Hunów.

W okresie średniowiecza miasto rozwijało się, będąc miejscem postoju pielgrzymów podróżujących szlakiem Via Francigena. W okresie największego rozkwitu, w 1199 r. stało się wolnym miastem i uniezależniło się od biskupów Volterry. Opierało się także skutecznie innym okolicznym miastom.

San Gimignano prosperowało do 1348 r. kiedy to Czarna Śmierć zabiła większą część mieszkańców i doprowadziła to miejsce do ruiny. W tej sytuacji miasto w 1353 r. podporządkowało się Florencji. Podrzędna rola uległa zmianie w XIX w., kiedy to odkryto San Gimignano na nowo i doceniono jego znaczenie turystyczne.

Średniowieczny gród zachował swój charakter w dużej części do naszych czasów. Otoczony jest kamiennym murem, a charakterystycznym elementem są wieże o różnej wysokości budowane przy domach w wieku XI-XIII. W innych miastach wieże uległy zniszczeniu, tutaj po dziś dzień ocalono ich 14. W dawnych, niepewnych czasach stanowiły schronienie w czasie napadów. Mieszkańcy domów uciekali na górę, wciągali drabinę i odcinali dostęp prześladowcom. Można było stracić mienie, ale przynajmniej dało się uratować życie.

Wrażenie robi Piazza del Duomo, otoczony wieżami plac przed romańskim kościołem - Collegiata di San Gimignano, inaczej Basilica di Santa Maria Assunta, zwana także Duomo. Pierwsza świątynia w tym miejscu pochodziła z X w., obecna była budowana w XII w. i konsekrowana w 1148 r. Następnie była przebudowywana w latach 1466-68. Prosta fasada pochodzi z 1239 r., wewnątrz jest wiele oryginalnych fresków szkoły sieneńskiej z XIV i XV w. Dawne freski i rzeźby czynią z kościoła interesujące muzeum.
Dla zwiedzających wstęp jest płatny, w czasie mszy św. wejście jest bezpłatne i wtedy oczywiście zwiedzanie świątyni jest bardzo niemile widziane. Otwarte dla zwiedzających w sezonie (kwiecień - październik) od poniedziałku do piątku w godz. 09:30-19:10, w sobotę 09:30-17:10, w niedzielę i święta 12:30-17:10.

Zaraz obok kościoła znajduje się ratusz (obecnie także muzeum), zwany Palazzo del Popolo albo Palazzo Nuovo del Podestà z wielką wieżą wysoką na 54 m z roku 1311, zwaną Torre Grossa. Jest to najwyższa wieża w San Gimignano. Można na wieżę wejść - warto, bo widoki są ładne i rozległe. Wstęp do muzeum, w którym można zobaczyć wiele dawnych XIII-wiecznych fresków i na wieżę jest płatny 5 €, bilet ulgowy 4 €. Czynne w sezonie (marzec - październik) w godz. 09:30-19:00, poza sezonem 10:00-17:30. Niestety nie można zabierać ze sobą na wieżę toreb ani plecaków, które należy pozostawić w szafce przy kasie.

Naprzeciw kolegiaty stoi Palazzo Vecchio del Podesta z XII w., przebudowany w 1239 r. i następnie powiększony w 1337 r. z Torre Rognosa - prawdopodobnie najstarszą wieżą w mieście (z ok. 1200) i drugą, jeśli chodzi o wysokość, czyli 52 m.

Także piękny jest pobliski plac ze studnią w centrum (Piazza della Cisterna), z uwagi na ładne, dobrze zachowane budynki stojące wokół.

Przy tym placu znajduje się lodziarnia, właściwie są dwie, ale ta bliżej placu katedralnego - Gelateria Pluripremiata (Gelateria di Piazza) sprzedaje pyszne lody. Kiedy 4-letni syn cały na twarzy umorusany lodami wszedł tam po 3-cią porcję, ekspedientka nie mogła się powstrzymać od śmiechu... Ostatnio chwalili się nad wejściem do lodziarni, że będąc członkiem włoskiego zespołu wygrali "Lodowe Mistrzostwa Świata 2006-07/2008-09". To chyba wystarczająca rekomendacja...

Widok z murów miasta jest ładny, klasyczny, toskański – wzgórza, winnice, gaje oliwne.

Wieczorem miasto ciekawie wygląda przy zachodzącym słońcu, a potem domy i wieże oświetlają reflektory. Jest ciepło, ale już niegorąco, turyści przysiadują na stopniach schodów kościoła i chłoną chwilę patrząc na oświetlone wieże. Widok z innej epoki. Magiczne miejsce.

Na marginesie kulinariów, mieszkańcy dumni są ze swego białego wytrawnego wina Vernaccia di San Gimignano ze statusem D.O.C.G., którego początki sięgają roku 1200.

Niedaleko znajduje się inne stare, dobrze zachowane, interesujące miasto – Volterra.